ก่อนเสด็จสวรรคต สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ 7 ทรงเริ่มประชวรด้วยพระโรคความดันโลหิตสูงและเส้นพระโลหิตในสมองตีบ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2518 และได้ทรงอยู่ในความดูแลของนายแพทย์ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ในระหว่างที่ประชวรอยู่นี้ ทรงงดเสด็จพระราชดำเนินออกงานต่างๆ และทรงงดกีฬากอล์ฟซึ่งเคยทรงเป็นประจำ แต่ก็ยังคงทรงประกอบพระราชกรณียกิจบางประการ เช่น ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลในโอกาสต่างๆ หรือโปรดเกล้าฯ ให้บุคคลเข้าเฝ้าทูลละอองพระบาทเป็นครั้งคราว ส่วนใหญ่ทรงใช้เวลาพักผ่อนพระราชอิริยาบถอยู่บนพระตำหนักวังศุโขทัย เวลาเย็นจะประทับรถเข็นทอดพระเนตรต้นไม้ในบริเวณพระตำหนักเป็นเวลา 45 นาที พระราชกิจประจำวันของพระองค์เป็นไปอย่างปกติเสมอมา[2]โดยทรงปรากฏพระองค์ครั้งสุดท้าย ผ่านพระบรมฉายาลักษณ์หมู่ที่ทรงฉายร่วมกับพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และ พระบรมวงศานุวงศ์ ซึ่งเสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ เพื่อทรงเยี่ยมและติดตามพระอาการพระประชวรของพระองค์ ณ วังศุโขทัย ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ เดือนเมษายน พ.ศ. 2527